Λύσεις δίνει ο λαός, -όχι η κοινή γνώμη- …αν σκέφτεται και λίγο

Μία συνέντευξη του Γιάννη Μανωλεδάκη στον Απόστολο Λυκεσά για την
«Hμερησία του Σαββάτου», (12/2/2006) με αφορμή τις αποκαλύψεις για τις τηλεφωνικές υποκλοπές, με παρατηρήσεις όμως που έχουν διαχρονική ισχύ σε ότι αφορά το αίτημα για δικαιοσύνη.
"Το συγκεκριμένο θήραμα είναι πολύ μεγάλο για τον ιστό της δικαιοσύνης. Το θηρίο αυτό το εκθρέψαμε εμείς και τώρα πλέον διαπιστώνουμε ότι δεν μπορούμε να το πιάσουμε". Στο δυσοίωνο αυτό συμπέρασμα καταλήγει ο ομότιμος καθηγητής ποινικού δικαίου του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και ακαδημαϊκός κ. Ιωάννης Μανωλεδάκης σχολιάζοντας τις αποκαλύψεις των τηλεφωνικών παρακολουθήσεων.
Για τον κ. Μανωλεδάκη οι Ολυμπιακοί αγώνες λειτούργησαν ως Δούρειος Ίππος για την είσοδο και μόνιμη εγκατάσταση στη χώρα μυστικών υπηρεσιών οι οποίες δρουν τώρα αυτόνομα πέρα από κάθε σκοπό για τον οποίο ήρθαν και μακριά από τον έλεγχο των θεσμικών αρχών. Ο Μολιέρος και ο Ντενί Ντιντερό, καταλήγει ο καθηγητής, μας είχαν συμβουλεύσει από καιρό για τα παθήματα των… αφεντάδων αλλά, καθίσταται σαφές, ότι δεν ήμασταν καλοί μαθητές τους.
Ερ. Είναι παράδοξο που σε καιρούς άκρας ιδιώτευσης το ιδιωτικό συντρίβεται ακόμη και σε επίπεδο του πρωθυπουργού της χώρας;
Απ. Αυτό είναι σύμπτωμα της εποχής. Το ιδιωτικό συνθλίβεται από ένα αόρατο μη κρατικό εξουσιοδοτημένο όργανο, σίγουρα μυστικές υπηρεσίες που εξυπηρετούν μια εξουσία, η οποία σαφώς δεν είναι το ελληνικό κράτος. Τα κλασικά ατομικά δικαιώματα ήταν η κατοχύρωση του πολίτη, με τις δυνατότητές του να προσφύγει στα δικαστήρια εναντίον της κατάχρησης των εξουσιών από τις αρχές της χώρας του. Τα δικαιώματα αυτά καταπατούνται πλέον από μηχανισμούς άλλους, οικονομικά συμφέροντα, συγκροτήματα, και μυστικές υπηρεσίες, πέρα από τον έλεγχο του κράτους.
Όταν δίνεις εξουσία σε μηχανισμούς όπως εταιρείες ασφάλειας, σεκιουριτάδες, για τους ολυμπιακούς αγώνες -ήρθαν εδώ όλα της γης τα έθνη, Αμερικάνοι, Άγγλοι, Ισραηλινοί-, αυτοί έχουν μια τάση αυτονόμησης. Όταν αυτούς τους μηχανισμούς τους υπερτρέφεις η καταχρηστική τους λειτουργία μπορεί να φάει και εσένα τον ίδιο. Μπορεί να στραφεί κατά του πρωθυπουργού σου, των υπουργών σου. Ισχύει το "ποιος θα μας φυλάξει από τους φύλακες". Όσο τους δίνεις δύναμη ακόμη και με παλαιότερες δηλώσεις τύπου Μητσοτάκη που έλεγε στους αστυνομικούς το φοβερό "το κράτος είστε εσείς" τόσο αυτονομούνται και αργά ή γρήγορα φτάνει η στιγμή να καταπιέσουν και εσένα τον ίδιο που έκανες τις παραχωρήσεις.
Ερ. Θεωρείτε κομβικό σημείο τους ολυμπιακούς;
Απ. Φωνάζανε τότε να έχουμε ασφάλεια. Και ήρθανε οι κάμερες, τα ζέπελιν, τα συστήματα ασφαλείας. Λίγο μυαλό να έχει κανείς μπορεί να φανταστεί τι θα συμβεί στη συνέχεια. Τώρα πώς να τους ελέγξουν; Νομίζω ότι ένας από τους μηχανισμούς εκείνων των ημερών είναι αυτός που μας απασχολεί σήμερα. Δεν ξέρω βέβαια ποια υπηρεσία είναι από πίσω. Υποτίθεται ότι η ανάκριση θα μας το αποκαλύψει. Αλλά εξ όσων γνωρίζω στην ιστορία αυτού του τόπου καμιά ανάκριση σε τέτοια ζητήματα δεν βρίσκει τον πραγματικό δράστη. Κινούμαστε στην περιοχή του… περίπου. Διότι ο φόβος υπερτερεί. Τι νομίζετε ότι είναι ο εισαγγελέας; Δεν είναι ένας άνθρωπος με οικογένεια; Μπορεί να τα βάλει με το σύστημα; Μπορεί να βγει και να πει εγώ έχω καταλήξει σε αυτόν κι αυτόν;
ΕΡ. Σκληρό αυτό, και ίσως καταλήγει απαξιωτικό να ακούγεται από έναν άνθρωπο που διδάσκει στη σχολή δικαστών. Kαι αποκαρδιωτικό για όλους εμάς.
Απ. Σκληρό είναι αλλά καθόλου απαξιωτικό. Η έρευνα γίνεται για το θεαθήναι. Λίγο να ησυχάσει η κοινή γνώμη, λίγο να αποκατασταθεί η τρωθείσα αξιοπρέπεια του κράτους, λίγο να μαλακώσουν τα πράγματα…το καλύτερο άλλοθι.. Ποιος πιστεύει ειλικρινά ότι σε τέτοιες περιπτώσεις βγαίνει άκρη; Ποιος σκότωσε τον Κένεντυ; Ποιος σκότωσε αυτόν που σκότωσε τον Αμερικανό πρόεδρο; Άπειρα ποιος και καμιά απάντηση.
Στη συγκεκριμένη υπόθεση έχουμε καθαρή κατασκοπεία. Εμπλέκεται ο πρωθυπουργός ως θύμα και πέντε επιτελικοί υπουργοί. Δεν μπορούμε να μιλάμε λοιπόν για δικαστική διαλεύκανση της υπόθεσης. Μπορεί να την πληρώσει κάποιος υπάλληλος για αμέλεια, μη έγκαιρη παρατήρηση φύλαξη και αναγγελία του συμβάντος, εξιλαστήρια θύματα πάντα βρίσκονται. Όπως στην υπόθεση ξυλοδαρμού του Πολυζογώπουλου. Εγώ δεν πιστεύω ότι αυτοί οι δύο, είναι οι πραγματικοί δράστες. Μακάρι να ήταν ένα τυχαίο γεγονός. Αν ήταν όμως οργανωμένο τότε αυτοί που μαθαίνουμε δεν μου φαίνονται για δράστες.
Στην σχολή δικαστών, προσπαθούμε να εμπνεύσουμε ένα υψηλό φρόνημα ανεξαρτησίας σκέψης, νομικής κατάρτισης και ήθους αλλά δεν μπορούμε να τους κάνουμε υπεράνθρωπους.
Όσο για την αποκαρδίωση … η δικαιοσύνη είναι όντως η έσχατη καταφυγή των απλών ανθρώπων έναντι της εξουσίας. Αλλά μην ξεχνάτε ότι δεν υπάρχει τίποτα απόλυτο. Εγώ δεν περιμένω από τη δικαιοσύνη να βρει ποιος παρακολουθούσε τον πρωθυπουργό της χώρας. Περιμένω να κανονίζει τις καθημερινές διαμάχες των ανθρώπων. Τώρα είναι σαν να ζητάμε από τον γιατρό να θεραπεύσει έναν καρκίνο στο τελευταίο του στάδιο.
Ερ. Οι υπόθεση με τους Πακιστανούς είναι ίδιας υφής ζήτημα;
Απ. Φωτοτυπία. Δώσαμε το δικαίωμα, να μας βοηθήσουν για παράδειγμα για τη 17 Νοέμβρη, δεσμευτήκαμε, το προκαλέσαμε ή δεν μπορούσαμε να κάνουμε διαφορετικά, και μπήκαν στη μέση δυνάμεις ξένων υπηρεσιών. Από τη στιγμή που πάτησαν το ποδαράκι τους εδώ, και κατά κάποιον τρόπο νομιμοποιήθηκε η παρουσία τους, θα κάνουν και πράγματα που εξυπηρετούν μόνο τους ίδιους
Ερ. Δηλαδή δεν υπάρχει γιατρειά σε αυτή την παθογένεια;
Απ. Μόνο η λιγότερη επαφή με τέτοιες καταστάσεις. Λιγότερη προσφυγή σε αυτούς τους μηχανισμούς. Σε αυτή την ασθένεια, το αντιβιοτικό- ίσως ακουστεί αόριστο αυτό αλλά δεν είναι- είναι η παιδεία. Η μουσική που ακούμε, τα βιβλία που διαβάζουμε, ο τρόπος που διασκεδάζουμε πρέπει να κατατείνουν στο σκέπτεσθαι. Διαφορετικά καταλήγεις με πολιτικό αλτσχάιμερ. Έτσι την πατήσαμε με τους ολυμπιακούς. Δεν μπορούμε τώρα να τους πούμε σηκωθείτε και φύγετε. Είναι τέτοια η διαπλοκή που δεν μπορείς να ξεφύγεις. Η ιστορία είναι γεμάτη από παραδείγματα υπηρετών που ήταν τόσο αναγκαίοι για τον κύριο τους ώστε γίνανε δυνάστες τους. Εμείς για τους ολυμπιακούς στην προσπάθεια να αποφύγουμε μια προβοκάτσια παραδοθήκαμε σε μηχανισμούς ξένων δυνάμεων. Όλοι αυτοί φοβούμαι ότι έμειναν στη χώρα. Όσο κι αν λειτουργεί το κράτος και η δικαιοσύνη δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Εδώ έχουν αυτονομηθεί σε διεθνές επίπεδο τι να κάνουμε εμείς; Είναι τόσο μεγάλο αυτό το ζώο που δεν το πιάνει η αράχνη. Ο ιστός έχει σκιστεί.
Ερ. Ναι αλλά και το διακύβευμα είναι μεγάλο. Λύση δεν υπάρχει;
Απ. Αργά το σκεφτήκαμε. Δεν θα έπρεπε να αναλάβουμε τους ολυμπιακούς. Αλλά όταν ρωτήθηκε ο κόσμος το 85% είπε πολύ κάναμε και τους πήραμε. Γιατί οι Έλληνες όπως και κάθε λαός είμαστε και λίγο αφελείς. Μας ενδιαφέρει η επίδειξη, η πρόσκαιρη δόξα και δεν εμβαθύνουμε. Είμαστε μόνο για τα φρου φρου και δεν βάζουμε το μυαλό να δουλέψει. Εμείς "να περνάμε καλά" -αυτή δεν είναι η φράση κλισέ της μόδας;- και όλες τις δυσάρεστες σκέψεις τις αποδιώχνουμε. Φίλοι μου Αθηναίοι ζούσαν σε μια έξαψη, μια έξαρση μεγαλείου, δεν καταλάβαιναν ότι υποθηκευόταν ολόκληρη η χώρα. Η κοινή γνώμη στην πολιτική είναι ο πλέον άθλιος σύμβουλος. Λύσεις δίνει ο λαός, όχι η κοινή γνώμη που περνά εύκολα από τα "ωσαννά" στον "άρον άρον σταύρωσον" αυτόν. Αλλά φυσικά μιλώ για έναν λαό παιδευμένο που σκέφτεται. Μπορεί να έχει ένα δίκιο ο κόσμος αν πει ότι τον παραπλάνησαν αλλά δεν θα έπρεπε να σκεφτεί και λίγο;